Biyonik Kulak

Dünyada doğan her bin insandan biri sağır doğmaktadır. Hemen hemen eşit sayıda insanda ise hayatının ilerdeki dönemlerinde sağırlık gelişebilir. Cochlear implant total işitme kaybı olanlarda kısmi duymayı sağlayan elektronik bir araçtır. Türkiye’de muhtelif zamanlarda biyonik kulak olarak basının gündemine gelmekle beraber kullanım alanı sanıldığı gibi çok geniş değildir. Cochlear implant, cerrahi olarak kulak arkası kemiğe yerleştirilen bir iç ve işitme cihazına benzer bir dış parça olmak üzere iki parçadan oluşur. Ancak cochlear implant sesleri daha yüksek ve temiz hale getiren bir işitme cihazı değildir. Cochlear implant duyma sinirini elektronik olarak uyararak iç kulağın fonksiyonunu yerine getiren bir cihazdır.
Kulak üç bölüme ayrılmıştır; Dış, Orta, İç kulak. Her bölümün kendi içinde önemli fonksiyonları vardır. Ses dalgası ilk önce kulak zarını titreştirir. Bu titreşim orta kulaktaki küçük kemikçiklere aktarılır.  Örs, çekiç ve üzengi kemikçikleri bu titreşimi iç kulağa burada işitmeyi sağlayan organ olan cochlea’ya aktarırlar. Cochlea’daki titreşim buradaki 16.000 saçlı hücreyi uyarır. Bu saçlı hücrelerin hareketi elektriksel bir uyarım oluşumuna yol açar. Oluşan bu karmaşık elektriksel uyarımlar beyinde ses olarak algılanır.
Eğer dış veya orta kulakta bir engel varsa bu iletim tipi işitme kaybına yol açar. Bu tip kaybın altında pek çok neden olabilir ve ilaçla veya cerrahi girişimlerle tedavi edilebilirler.
Eğer işitme kaybının nedeni iç kulaktaki bir problemden kaynaklanıyorsa buna iç kulak tipi işitme kaybı denir. Genellikle neden saçlı hücre hasarıdır ve ilaçla tedavi edilemez.
Cochlear implant’ın amacı çalışmayan saçlı hücreleri geçip doğrudan duyma sinirinin uyarılmasını sağlamaktır. Cochlear implant’ların birkaç çeşidi vardır. Ancak tümünde bir mikrofon, bir sinyal üretici ve bir veya daha çok elektrod bulunur. Mikrofon ve sinyal üretici bir işitme cihazı gibi  vücudun dış kısmına yerleştirilir. Vücudun dış kısmında alıcısı olan bir transmiter veya derinin dışına taşan kulağın hemen arkasındaki bir konnektör kullanılabilir. Her ikisinin de amacı sinyal üreticisi ile elektrodlar arasında direkt bir ilişkiyi sağlamaktır. Elektriksel uyarılar vücudun içine yerleştirilen elektrodlara gönderilir. Elektriksel uyarılar işitme sinirini uyarır ve bu sinyal beyine gönderilir.
Cochlear implant ortalama 1.5 ile 4 saat arasında süren bir ameliyat ile takılır. Ameliyat öncesi görüntüleme teknikleri (bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans) ve işitme testleriyle değerlendirilen hasta KBB hekimi başta olmak üzere diğer branşlarca da (radyolog, psikiyatr, uzman odyolog vs.) değerlendirilir. Operasyondan 2 ay sonra mekanik bir ses algılanmaya başlanır. Ameliyat sonrası eğitim mutlaka yapılır. Başarı sağırlığın oluştuğu zamana, implantasyon yapıldığında bulunulan yaşa, sağırlığın süresine, mevcut duyma sinirinin durumuna, operasyon  sonrası yapılan eğitime göre değişkendir. Maliyet en başta gelen sorunlardandır. Ortalama 15-20 bin dolar maliyeti vardır.
Prof.Dr.Selçuk ONART

 

Our Facebook Page

https://www.facebook.com/selcuk.onart